MENU
Logo Interreg

Młot na czarownice

Młot na czarownice

Kiedy jest mowa o procesach czarownic, większość z nas wyobrazi sobie procesy w miejscowości Velké Losiny, które są znane z adaptacji książkowej i filmowej. Procesy te obejmowały jednak cały Śląsk. Pierwsze zostały odnotowane już na przełomie XV i XVI wieku we Wrocławiu, a następnie, podczas wojny trzydziestoletniej, dotknęły terenów Nysy, Zlatohorska i Jesenicka. Ostatni etap związany jest z miejscowością Velké Losiny.

Jesenickie czarownice

Na ziemiach czeskich wszystko zaczęło się w 1622 roku, w czasach, kiedy całą Europę nękała wojna trzydziestoletnia a na Jesenicku dodatkowo trwała epidemia zarazy bydła. Jesenicki pasterz w tej sytuacji na śmiertelnym łożu oskarżył swoją młodszą i piękną małżonkę Barborę Schmiedową o uprawianie czarów. W trakcie procesów czarownic, które już w pierwszej fazie objęły również Zlatohorsko, zginęły setki niewinnych ludzi. Podczas nich zaczyna pojawiać się nazwisko inkwizytora Bobliga z Edelstadu.

Twierdza Wodna Jeseník

Późnośredniowieczna twierdza z umocnieniami w postaci fosy, bramy i kamiennego mostu. Powstanie pierwszych umocnień w miejscu dzisiejszej twierdzy szacuje się na okres około 1328 roku. Dziś ma tu siedzibę Muzeum Krajoznawcze Jesenicka.

Ekspozycja procesów czarownic w interesujący sposób przedstawia jeden z najtragiczniejszych okresów w historii regionu. Ekspozycja odsłoni przed nami histerię tamtych czasów dzięki nowoczesnemu wyposażeniu, w tym audio przewodnikowi, ekranom dotykowym oraz filmowi o pierwszej ofierze inkwizycji z Jesenicka. Jest on wyświetlany na ścianie wytworzonej z tzw. suchej mgły. Są tu wystawione też dokładne ręczne kopie ważnych dokumentów i repliki historycznych narzędzi tortur.

Pałac biskupi w Nysie – Muzeum Powiatowe

W regionie nyskim procesy czarownic osiągnęły niespotykaną skalę. W trakcie XVII wieku odbył się tutaj prawdziwy pogrom na czarownice, który osiągnął swój szczyt w latach 1622, 1639-42 i 1651-52. W ciągu dziewięciu lat spalono na stosie ponad tysiąc kobiet, młodych dziewcząt, a nawet dzieci.

W pałacu mieści się Muzeum Powiatowe w Nysie, w którym znajduje się m.in. wystawa poświęcona procesom czarownic. Twórcy wystawy podzielili ją na trzy części: izba zielarki, sala sądowa i loch głodowy. W izbie można zobaczyć czarownicę „przy pracy”, podczas gdy w sali sądowej znajduje się m.in. obawiana „Norymberska panna” (znana również jako Żelazna panna) – skrzynia z gwoździami wewnątrz, do której zamykano kobiety podejrzane o czary. W lochu głodowym znajdują się także inne narzędzia tortur z XVII wieku, które są wiernymi replikami narzędzi używanych do wymuszania przyznań od osób podejrzanych o czary. Kajdany są – razem z mieczem kata i meblami – autentycznymi artefaktami z tamtego okresu.

Ciekawe miejsca w okolicy

Muzeum Miejskie Zlaté Hory

W jednym z pomieszczeń muzeum, w sali tortur, zwiedzający zapoznają się ze smutną historią procesów czarownic, które w XVII wieku dotknęły także Zlatohorsko.

Propozycje noclegu

  • WELLNESS & SPA HOTEL VILLA REGENHART, Jeseník
  • Hotel Praděd Thamm, Zlaté Hory

Propozycje wyżywienia

WELLNESS & SPA HOTEL VILLA REGENHART, Jeseník, Hotel Praděd Thamm, Zlaté Hory

Kiedy władzę przejmuje inkwizytor.

Na losinskim majątku wszystko zaczęło się w kościele św. Wawrzyńca W miejscowości Sobotín, gdzie vernířovska żebraczka Marina Schuchová została przyłapana na kradzieży hostii podczas sakramentu Komunii św. Jej czyn jednak zauważono, żebraczkę aresztowano i odwieziono do więzienia na zamku Velké Losiny.

Hrabianka Galová, która zarządzała losinskim majątkiem, zaprosiła na zamek inkwizytora Františka Jindřicha Bobliga, aby przeprowadził dochodzenie.  Boblig, za zgodą hrabianki, osiedlił się na zamku, i tu również rozkręciła się bezwzględna maszyneria zabójczych procesów, podczas których na stosie zakończyło życie kilka dziesiątek niewinnych nieszczęśników, a ich majątek został skonfiskowany. Na stosie spłonął nawet ksiądz, šumperski dziekan Kryštof Lautner.

 Zamek Velké Losiny

Zamek należy do czołowych przykładów architektury mieszkalnej późnego renesansu nie tylko w Czechach, ale również w Europie. Zamek wybudował w ostatnim ćwierćwieczu XVI wieku Jan młodszy ze Žerotína. Zasłużył się on również o rozwój tutejszego sanatorium i założył do dziś działającą unikalną ręczną papiernię. Na początku XIX wieku ród Žerotínów musiał zadłużone majątki z zamkiem sprzedać Liechtensteinom, którzy następnie przebudowali część tzw. niskiego zamku w stylu Biedermeier a park zamkowy uzyskał dzisiejszą wspaniałą postać. W 1945 roku zamek Liechtensteinom skonfiskowano na podstawie dekretów prezydenta Benesza.

Majątek Velkolosinski jest niechlubnie znany z procesów inkwizycyjnych w latach 1678 – 1692. Jest także miejscem akcji jednej z najsłynniejszych czeskich powieści, a później także filmu – Młot na czarownice.

Ciekawe miejsca w okolicy

Ekspozycja Procesy Czarownic w Šumperku

Stała ekspozycja dokumentująca niechlubnie znane procesy inkwizycyjne z lat 1679–1694, które wstrząsnęły historią miasta Šumperk i jego okolic, znajduje się w piwnicy tzw. domu Geschadera. Za pośrednictwem audio przewodnika usłyszysz głos samego inkwizytora Jindřicha Františka Bobliga z Edelstadtu, który oprowadza zwiedzających ekspozycją.

Propozycje noclegu

  • Resort Sobotín
  • Villa Aurelia, Velké Losiny

Propozycje wyżywienia

  • Zajazd Permoník, Sobotín
  • Restauracja Losín, Velké Losiny